Inleiding
Dit had ik graag eerder geweten tijdens het tuinieren: september is een verborgen parel voor tuinders in Nederland. Wat je nu plant, bepaalt het succes van je tuin in het komende voorjaar. Ik herinner me mijn eerste jaren als tuinder; ik liet september vaak voorbijgaan, denkend dat het seizoen wel voorbij was. Ik had mijn zomeroogst binnengehaald, mijn gereedschap opgeborgen en dacht aan het volgende warme seizoen.
Maar toen besefte ik iets belangrijks: ik miste een van de belangrijkste momenten van het jaar. September is de perfecte maand om te zaaien en met de juiste gewassen geef je je tuin een vliegende start voor het komende voorjaar. Of je nu blij wordt van verse groenten of een kleurrijke bloementuin, dit is de maand om het goed te doen. Laat me je inspireren welke zeven essentiële groenten je nu kan planten of zaaien. Deze combineren we met handige tips om ervoor te zorgen dat jij dit jaar al succes boekt voor volgend seizoen.
Waarom september belangrijk is voor Nederlandse tuinders
Laten we beginnen met de basis: waarom is september zo belangrijk? In Nederland hebben we het geluk van milde herfstperiodes, waardoor veel gewassen net genoeg tijd hebben om zich te vestigen voordat de winterkou echt toeslaat. Deze gewassen kunnen overwinteren, sterke wortels ontwikkelen en in het voorjaar snel tot leven komen.
Wat betekent dat voor jou? Minder werk in het voorjaar, betrouwbaardere oogst en vroegere bloei. Bovendien is het een geweldige manier om langer van tuinieren te kunnen genieten. Het geheim is weten wat je moet zaaien en daar help ik je graag mee.
De 7 essentiële gewassen om in september te zaaien
1. Spinazie
Spinazie is een van mijn favoriete gewassen om in september te planten. Waarom? Omdat het een sterk, snelgroeiend gewas is dat perfect is voor het koelere herfstweer. Je kunt het direct in de grond zaaien en binnen een paar weken genieten van babybladeren. Het echte wonder gebeurt wanneer het kouder wordt: spinazie gedijt goed bij lage temperaturen en met wat bescherming kun je tot ver in de winter blijven oogsten.
Tip: Probeer verschillende soorten zoals 'Winterreus' of 'Bloomsdale' voor een continue oogst.
Wanneer zaaien: De hele maand september.
2. Radijsjes
Radijsjes zijn een ander snelgroeiend gewas dat houdt van de koelte van september. Ze groeien snel en zijn soms binnen 25 dagen klaar, dus je kunt een paar rondes oogsten voordat de vorst komt. De eerste keer dat ik een radijs uit de grond trok, was ik verbaasd over het knapperige resultaat. Het is zo’n gewas dat meteen voldoening geeft.
Tip: Plant radijsjes naast je spinazie. Ze groeien snel en kunnen geoogst worden voordat de spinazie echt ruimte nodig heeft.
Wanneer zaaien: De eerste, tweede en derde week van september.
3. Veldsla
Veldsla is een must-have voor elke herfsttuin. Deze bladgroente is niet alleen heerlijk in salades, maar ook zeer goed bestand tegen kou. Ik plant vaak een stukje in onze voortuin waar het ongestoord en dicht bij huis kan groeien. In december pluk ik nog steeds verse blaadjes terwijl de rest van de tuin in rust is.
Tip: Veldsla kiemt langzaam, dus heb geduld. Het is het wachten waard als je midden in de winter verse sla kunt oogsten.
Wanneer zaaien: De eerste en tweede week van september.
4. Knoflook
Knoflook is het gewas dat je op de lange termijn beloont. Plant knoflookteentjes in september en tegen de zomer (juli) heb je een overvloed aan verse knoflook. Er is iets bijzonders aan het zien van de eerste groene scheuten die in het voorjaar door de grond breken na maanden wachten.
Tip: Gebruik een hoogwaardige soorten zoals ‘Thermidrome’ of ‘Vallelado’ voor de beste resultaten en zorg ervoor dat je voldoende ruimte tussen de tenen laat.
Wanneer planten: De laatste week van september.
Leer meer over het kweken van knoflook
5. Tuinbonen
Wil je een voorsprong op de oogst van volgend jaar? Tuinbonen zijn de oplossing. Zaai ze in september en ze zullen zich voor de winter goed vestigen. In het voorjaar schieten ze snel omhoog en zijn ze een van de eerste gewassen die je kunt oogsten.
Tip: Bescherm ze tegen strenge vorst met vliesdoek of lage tunnels indien nodig.
Wanneer zaaien: De laatste week van september.
Leer meer over het kweken van tuinbonen
6. Bosuitjes
Bosuitjes zijn een ander geweldig gewas om in september te zaaien. Ze groeien langzaam maar zijn sterk genoeg om de wintermaanden te overleven. In het voorjaar zijn ze een van de eerste gewassen die je uit de tuin kunt trekken.
Tip: Plant ze dicht op elkaar en dun ze uit naarmate ze groeien. De uitgedunde uitjes kun je gebruiken in salades en roerbakgerechten.
Wanneer zaaien: De eerste en tweede week van september.
7. Boerenkool
Boerenkool is een gewas waar je blij van wordt als tuinder. Het houdt van koel weer en kan zelfs vorst overleven. Sterker nog, na een vorst wordt de smaak van boerenkool zoeter en malser. Plant het nu en je hebt de hele winter een constante oogst van verse bladeren. Begin van onderaf te plukken en laat de top altijd in tact om verder te groeien.
Tip: Probeer verschillende soorten zoals ‘Nero di Toscana’ of ‘Red Russian’ voor variatie in smaak en uiterlijk.
Wanneer zaaien: De eerste week van september.
8. Sla (bonus)
Sla is een van die gewassen die vaak over het hoofd worden gezien voor het zaaien in de herfst, maar het is perfect voor september in Nederland. De koelere temperaturen zorgen ervoor dat het goed gedijt en je kunt tot ver in de herfst genieten van verse salades. Ik kweek graag soorten zoals 'Lollo Rossa' of 'Winter Density', die beide ideaal zijn voor deze tijd van het jaar. Sla groeit snel, dus je kunt in slechts 30 dagen tere blaadjes oogsten.
Tip: Rucola is geweldig voor een winterteelt en voegt een milde pittigheid toe aan je gerechten.
Wanneer: Om de oogst te verlengen, probeer opvolgend te zaaien—zaai elke twee weken nieuwe zaden totdat het te koud wordt. Als je een koude bak of kas hebt, kun je je oogst nog langer verlengen.
Leer meer over het kweken van sla in de winter
Veelvoorkomende fouten om te vermijden
Zelfs ervaren tuiniers kunnen soms fouten maken bij het zaaien in september. De belangrijkste tip: zet je zaailingen niet te dicht op elkaar. Het is verleidelijk om elke centimeter te benutten, maar ruimte is essentieel voor hun succes. En vergeet niet om gevoelige gewassen te beschermen met vliesdoek wanneer de nachten kouder worden. Je zult merken dat het enorm helpt bij de groei.
Bonus tips voor succesvol zaaien in september
- Bereid je grond goed voor: Voeg compost of organisch materiaal toe om je grond te verrijken en de afwatering te verbeteren.
- Gebruik afdekmaterialen: Bescherm jonge planten tegen vorst en ongedierte met vliesdoek of een makkelijk zelf te installeren lage tunnel.
- Opvolgend zaaien: Voor snelgroeiende gewassen zoals radijsjes en spinazie kun je elke twee weken zaaien voor een continue oogst.
- Bescherm tegen te veel regen: Sommige gewassen, zoals knoflook, kunnen niet tegen te veel water. Bescherm ze met een lage tunnel of tijdelijke constructie bij overvloedige regenval.
Conclusie
September is een van de laatste belangrijke maanden voor Nederlandse tuinders. Met de juiste gewassen kun je je tuin voorbereiden voor een bloeiend voorjaar. Van sterke groenten zoals spinazie en boerenkool tot langzaam groeiende planten zoals knoflook, wat je nu zaait zal de komende maanden zijn vruchten afwerpen. Tijd om je gereedschap weer uit de kast te halen, je zaden te kiezen en te beginnen met planten—je zal jezelf dankbaar zijn volgend jaar!
Wat is jouw favoriete gewas om in september te zaaien?