Het begin van uw zaailingen
Het lijkt misschien voor de hand liggend: je plant een zaadje en dan oogst je, toch? Als je het al eens geprobeerd hebt, weet je dat dit zeker niet altijd het geval is. De meeste groenten en bloemen hebben speciale behoeften voordat ze veel oogst opleveren. Naast voldoende water, de juiste hoeveelheid zon en het perfecte zaaimoment houden ze ook van een bepaalde ruimte.
Een goed voorbeeld hiervan is het verschil tussen sla en tomaten. Een slaplant begint het liefst in een kleine ruimte, en een tomaat wil ruimte, anders stopt hij met groeien, maar waarom?
Waarom hebben planten verschillende eisen?
Een zaadje is een zaadje, een plant is een plant. Ze willen allemaal groeien. Waarom is er dan een voorkeur voor de grootte van de pot waarin ze beginnen?
Daar zijn veel redenen voor, bijvoorbeeld de hoeveelheid compost, dus voeding, de hoeveelheid water die een plant nodig heeft en hoe diep of breed de plant het liefst wortelt.
Een slaplant wortelt langzaam en ondiep, waardoor hij in een grote pot geen mooie kluit kan vormen. Hierdoor blijft er ook te veel water in de grond achter, wat leidt tot zaad- en wortelrot. Tomatenwortels zijn ook ondiep, maar veel breder. En een tomaat stopt met groeien als er niet genoeg ruimte is. Omdat wij het liefst in maart starten met tomaten voordat de vorst voorbij is.
De tomaat heeft een grote pot nodig om zich goed te ontwikkelen en de groei niet te beperken. Aan de andere kant heb je ook kool en peulvruchten. Deze wortelen diep, niet breed. In een ondiepe pot groeit de hoofdwortel dus recht uit de bodem.
Zo heeft elke plant zijn voorkeur!
De basis: wat zijn kweektrays en waarom zijn ze belangrijk?
Voordat we ingaan op de details, nemen we even de tijd om de basisprincipes te begrijpen. Opkweektrays zijn niet zomaar containers; ze zijn het begin van uw succesvolle tuin. Maar hoe werken ze?
Nu je weet dat elke plant zijn voorkeuren heeft, begrijp je waarom de grootte van de pot belangrijk is, maar waarom kweektrays? Het handige van een opkweektray is dat je meerdere planten in één bak kunt zaaien en toch elke plant een eigen ruimte kunt geven.
Stel je voor: een hele vensterbank gevuld met 40 plantenpotten of één kweekbakje 40 cellen . Het voordeel is ook dat de celgroottes van kweektrays kleiner kunnen zijn dan die van de meeste potten, waardoor je meer in dezelfde ruimte kunt beginnen en minder compost hoeft te gebruiken.
Een ander groot voordeel van de juiste kweektrays is dat deze ontwikkeld zijn om bepaalde groeiproblemen te voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan wortelbinding, waarbij de wortels eindeloos om elkaar heen draaien. Dit kan leiden tot een transplantatieschok, waarbij de plant moeite heeft om te blijven groeien als je hem in de tuin zet. Of denk aan te veel water geven, waardoor wortel- en zaadrot ontstaat. Met de juiste trays kunnen veel groeiproblemen worden voorkomen.
Waarom zijn er zoveel verschillende maten en heb je ze allemaal nodig?
Er is voor ieder wat wils, zoals ze zeggen. Wij hebben een ruim assortiment stevige kweektrays met telkens verschillende liefhebbers. Het belangrijkste om te vermelden is dat iedereen op zijn of haar manier groeit. Sommigen hebben een heel specifieke behoefte om planten heel lang in een kweekbak te houden en kiezen voor hele grote cellen.
Anderen willen zo snel mogelijk de tuin in en kiezen voor een kleine celgrootte. Het een is niet beter dan het ander, dus persoonlijke voorkeur speelt een rol. Wij adviseren op basis van de meest optimale omgeving voor bepaalde planten, maar als je je tomaat in het kleinste bakje wilt laten beginnen en deze vervolgens buiten wilt zetten, dan kan dat natuurlijk ook!
Het ultieme advies dus: probeer uit wat voor u werkt en wat bij uw tuinstijl past.
Uw rol als tuinman: waarom de keuze voor een kweekbak zo belangrijk is
Het succes van uw tuin hangt dus af van de kracht van uw planten. De keuze van de pot heeft dus invloed op alles: van wortelgroei tot bladvorming en de grootte van de oogst. Hoe bepaal je de juiste pot voor jouw plant? Gelukkig hebben wij eindeloos getest om erachter te komen wat jouw planten nodig hebben. Om dit duidelijk te maken, hebben we de planten onderverdeeld in een paar eenvoudig te onthouden categorieën.
- Bladgroenten: andijvie, sla, spinazie, veldsla
- Wortel-, ui- en knolgroenten: rode biet, radijs, uien, prei
- Kool & Peulvruchten: witte kool, rode kool, savooiekool & erwten, kikkererwten, doperwten, sperziebonen
- Fruit groente: courgette, komkommer, paprika, tomaten
- Stengelgroenten: selderij, venkel, asperges, artisjok
- Kruiden: basilicum, tijm, lavendel, salie
- Bloemen met kleine zaden: asters, rudbeckia, leeuwebekjes
- Bloemen zonder diepe wortels: calendula, didiscus, phlox, tagetes (goudsbloemen), geum, Limonium (zeelavendel), strobloem
- Snelgroeiende bloemen: kosmos, zinnia, dianthus (anjers), scabiosa, lupinen, klaproos, digitalis (vingerhoedskruid)
Voor de volledige lijst kunt u kijken hier . Zoek wat je wilt kweken en krijg advies over een zaaibakje, of selecteer de bak en kijk wat er goed in zal groeien.
Welke celgrootte is handig voor welke plant en waarom?
Groentezaden
Bladgroenten
Bladgroenten zoals sla, andijvie en spinazie hebben relatief weinig ruimte nodig om te beginnen. Kies je voor een grote pot of kweekbak, dan zul je merken dat de zaden slecht opkomen. Vaak komt dit doordat de compost te nat is en blijft doordat het water niet wordt gebruikt. En als het tijd is om ze uit de pot te halen, zul je merken dat de wortels de pot nog niet hebben gevuld. Dit maakt het moeilijk om de plant te verplanten zonder de kluit te beschadigen.
Daarom raden wij de Charles Dowding 60-cel of 77 cellen laag voortplantingsbakken. Een celvolume van 20 cm³ tot 35 cm³ of een celgrootte van 2,5 tot 3 cm. Deze zijn ook in het klein te vinden Charles Dowding15 & Laden met 30 cellen.
Wortel-, ui- en knolgroenten
Wortel-, ui- en knolgewassen als rode biet, radijs, uien en prei hebben graag wat meer ruimte. Dit is vooral het geval als u ervoor kiest meervoudig zaaien , waarbij je meer zaden per cel zaait. Het is belangrijk op te merken dat wortelen en pastinaken niet ideaal zijn om voor te zaaien; ze gedijen het beste als ze direct worden gezaaid op de plek waar ze uiteindelijk zullen groeien. Dit heeft te maken met de penwortel, die het liefst niet gestoord wordt.
Hiervoor kunt u kiezen voor de 40-cel laag of 28-cels laag voortplantingsbakken. Een celvolume van 70cm³ tot 115cm³ of een celgrootte van 4 tot 5cm.
Kool en Peulvruchten
Koolplanten als witte kool, rode kool, broccoli en bloemkool vallen in dezelfde categorie als peulvruchten als erwten, sugar snaps en sperziebonen. Deze gewassen wortelen vaak wat dieper. Daarom is het beter om een diepere kweekbak te kiezen. Ze hoeven niet per se heel breed te wortelen, dus een smalle hoge tray is prima.
Het advies voor kool en peulvruchten is het 40 cellen diep voortplantingsbak. Bij dit soort gewassen is het belangrijk dat ze niet graag te lang in de opkweekbak blijven staan. De cellen worden gevuld met wortels en dan is het tijd om ze te transplanteren of uit te planten.
Fruit groente
Courgettes, komkommers, paprika's en tomaten hebben veel ruimte nodig. Vooral courgettes en komkommers groeien snel en breed. De paprika's en tomaten groeien niet noodzakelijkerwijs snel, maar worden wel breed. En ze moeten ook lang in de kweekbak blijven.
De ideale kweektray voor vruchtgroenten is de laag 15-cel . Met een celgrootte van ongeveer 7 cm en een celvolume van 310 cm³ biedt dit de ideale kweekomgeving voor uw planten. Als je dit weet, kun je, als je er maar een paar kweekt, gerust P7- of P9-potten gebruiken!
Stengelgroenten
Dan hebben we natuurlijk nog de stengelgroenten zoals bleekselderij, venkel, asperges en artisjok. Deze groeien een beetje zoals de knolgroenten. Ze houden van wat ruimte, maar hebben niet teveel nodig.
Hiervoor kunt u ook kiezen voor de 40-cel laag of 28-cels laag voortplantingsbakken. Een celvolume van 70cm³ tot 115cm³ of een celgrootte van 4 tot 5cm.
Kruiden
Kruiden als basilicum, tijm, lavendel en salie groeien vrij langzaam en zijn gevoelig voor te veel water in de compost. Om dit te voorkomen, kiezen we voor een kleine cel.
Daarom raden wij de Charles Dowding 60-cel of 77 cellen laag voortplantingsbakken. Een celvolume van 20 cm³ tot 35 cm³ of een celgrootte van 2,5 tot 3 cm. Deze zijn ook in het klein te vinden Charles Dowding15 & Laden met 30 cellen .
Bloemzaadjes
Bloemen met kleine zaden
Bloemzaden zoals asters, rudbeckia en leeuwebekjes zijn erg klein, waardoor het langer duurt voordat ze groeien. Om te voorkomen dat ze te veel ruimte krijgen, kiezen we voor een kleine celgrootte. Het is belangrijk op te merken dat u de planten mogelijk moet transplanteren in een tray van 40 cellen diep nadat ze de kleine cel hebben gevuld, maar nog niet naar buiten kunnen.
Daarom raden wij de Charles Dowding 60-cel of 77-cel lage voortplanting dienbladen. Een celvolume van 20 cm³ tot 35 cm³ of een celgrootte van 2,5 tot 3 cm.
Bloemen zonder diepe wortels
We hebben ook bloemvariëteiten met zaden van normale grootte die niet per se diep hoeven te wortelen, zoals calendula, didiscus, phlox en strobloem. Ze groeien wat sneller dan de kleine zaadjes en houden daarom van wat meer ruimte. Gebruik hiervoor een iets grotere celgrootte.
Hiervoor kunt u kiezen voor de 40-cel laag of 28-cels laag voortplantingsbakken. Een celvolume van 70cm³ tot 115cm³ of een celgrootte van 4 tot 5cm.
Snelgroeiende bloemen
Last but not least de snelgroeiende bloemen zoals kosmos, zinnia, lupine, klaproos, digitalis (vingerhoedskruid). Omdat ze snel groeien, kun je ze het beste direct in een grotere tray starten. Zo hoef je ze niet steeds te verplanten.
Wij kiezen voor een diepe voortplanting met 40 cellen lade hiervoor. Met een celgrootte van 4 cm en een inhoud van ongeveer 115 cm³ is hij ideaal voor uw bloementuin!
De verschillende soorten kweektrays: waarom niet allemaal?
Er is een deel van de kweektrays dat ik tot nu toe niet heb geadviseerd, waarom niet? Je zult tijdens je vermeerderingsavontuur merken dat het geen one-size-fits-all situatie is. Soms ben je specifiek op zoek naar een bepaalde celgrootte of juist een klein bakje dat perfect op je vensterbank past.
Daarom is er een ruim aanbod aan kweektrays die ik nog niet heb genoemd. Sommige tuinders geven de voorkeur aan zeer diepe, grote kweekbakken, zoals de 15-cel diep , 77 cellen diep En 28-cels diepe trays . Deze kunnen erg handig zijn voor bijvoorbeeld maïs en de teelt van bomen en struiken. Maar omdat ze zoveel compost gebruiken, raden we ze over het algemeen niet aan aan iemand die nog zoekt naar wat voor hem ideaal is.
Het advies is dus: ga eropuit en ontdek. Probeer de standaardmaten uit en ontdek wat voor jou werkt!
Praktische tips en trucs
Naast het kiezen van de juiste bak kunnen enkele technieken en tips het succes van uw tuin vergroten. Om hierbij te helpen heb ik een gratis online zaaicursus gemaakt. In deze cursus leg ik stap voor stap uit waar je op moet letten bij het voorzaaien en hoe je succes kunt garanderen. Jij kan Registreer hier en begin meteen!
Jouw tuin, jouw verhaal
Het is tijd voor uw beste tuinseizoen ooit. En het begint allemaal met het zaaien van het eerste zaadje. Ook dit jaar is de tuin weer een canvas dat gevuld kan worden met groenten en bloemen. Een nieuw jaar, een nieuwe tuin. Probeer jouw stevige kweektrays nu!
Veel groeiplezier gewenst!